Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi)

Mirasçılık belgesi, mirasçılığı saptayan bir belgedir. Bu belge, bir kişinin ölümünden sonra mirasçılarının kimler olduğunu ve miras paylarının ne kadar olduğunu gösteren resmi bir belge olup miras bırakanın malvarlığına ilişkin işlemleri yapabilmek için gereklidir. Veraset ilamı (mirasçılık belgesi), Türk Medeni Kanununun 598. maddesinde düzenleme alanı bulmuştur.

Mirasçılık Belgesi Ne İşe Yarar?

Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi), miras bırakanın malvarlığının dağıtımı için gerekli olan bir belgedir. Mirasçılık belgesi olmadan, mirasçılar, miras bırakanın malvarlığına ilişkin herhangi bir işlem yapamazlar. Mirasçılık belgesi, mirasçıların aşağıdaki hak ve yükümlülüklerini belirler:

· Miras bırakanın borçlarından sorumlu olmak

· Miras bırakanın alacaklarını tahsil etmek

· Miras bırakanın malvarlığını korumak ve yönetmek

· Miras bırakanın malvarlığını paylaşmak veya devretmek

Kimler Mirasçılık Belgesi Talep Edebilir?

Türk Medeni Kanununun 598. maddesinin birinci fıkrasında yasal mirasçılara mirasçılık belgesi verilebileceği düzenlenmiştir. Atanmış mirasçılar, mirasçılık belgesi talep edebilirler. Yargıtay kararlarına göre, miras bırakanın alacaklıları, mirasçılar namına mirasçılık belgesi alabilirler; alacaklarının temini bakımından mirasçıların tespitini sağlayabilirler. Mirasçılık belgesi, çekişmesi yargılama yolu ile yani davada hasım gösterilmeksizin mahkemeden alınan bir belge olduğundan tek bir mirasçının varlığı ve talebi yeterlidir. Bütün mirasçıların veraset belgesi talep etmeleri şart değildir.

Mirasçılık Belgesinin Kapsamı

Mirasçılık belgesi, mirasçılığı saptayan bir belgedir. Bu sebeple mirasçılık belgesine bunu talep edenin miras hakkı yazılacağı gibi, mahkemece bilinen diğer mirasçıların miras hisselerinin de burada gösterilmesi gerekir.

Mirasçılık Belgesinin Niteliği ve Fonksiyonları

Mirasçılık belgesi, bir kişinin mirasçı olduğunu gösteren ve ispat eden bir belgedir ve lehine düzenlenen kişi bakımından bir mirasçılık karinesi teşkil eder, aksi ispat oluncaya kadar bu kişi mirasçı sayılır. Mirasçılığı ispata yarayan bir belge niteliğinde bulunan mirasçılık belgesi kesin bir delil teşkil etmez. diğer mirasçılar bunun aksini her zaman iddia ve ispat edebilirler. Mirasçılık belgesi bunu alan kişinin mirasçılığı lehine bir karine teşkil ettiğinden bunun aksi ispat edilinceye kadar bu belge o kişiye mirasçılık hak ve yetkilerini verir. Ancak bunun aksini iddia eden kimse, bunu ispat etmek şartıyla mirasçılık belgesini hükümsüz hale getirebilir.

Mirasçılık belgesi alan mirasçının, tereke malları üzerindeki zilyetliğe bağlı olarak, bunun tereke alacaklarını talep ve tahsil etmek, terekedeki taşınmazların tapuya tescil işlemlerini ve bunun gibi diğer işlemleri yapma yetkisi vardır. Yargıtay'ın bir kararında da değindiği gibi, miras bırakandan geçen hakları kullanabilmek için mirasçının mirasçılık belgesini ibraz etmesi lazımdır. Yine aynı şekilde tapuda bir intikal işleminin yapılabilmesi için, mirasçılık belgesi ibrazı şarttır.

Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır?

Mirasçılık belgesi alınması davası, miras bırakanın son ikametgâh mahkemesinde açılabileceği gibi mirasçının bulunduğu yer mahkemesinde de açılabilir. Görevli mahkeme, Sulh Hukuk Mahkemeleridir. Ayrıca, 1512 sayılı Noterlik Kanununa, 6217 sayılı Yargı Hizmetlerinin Hızlandırılması Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla eklenen 71/A, 71/B, 71/C maddeleri ile Noterlerin de belirli koşullar altında mirasçılık belgesi verebilecekleri düzenlenmiştir.

Mirasçılık Belgesinin İptali veya Düzeltilmesi

Mirasçılık belgesi, mahkeme tarafından çekişmesiz yargılama yolu ile verilen bir belge olduğundan, davada taraf olmayan kişi, Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak, aksini iddia ve ispat etmek suretiyle, veraset belgesinin iptalini sağlayabilir. Mirasçılık belgesinin iptali davası, bu belgeyi vermiş olan mahkemeden istenebileceği gibi, bu dava başka bir Sulh Hukuk Mahkemesinde de açılabilir. Mirasçılık belgesinin iptali yerine, bunun düzeltilmesi de talep ve dava olunabilir. mirasçılık belgesinin iptali veya düzeltilmesi davasında, iddialar her türlü delille ispat olunabilir.

Mirasçılık belgesinin iptal veya düzeltilmesine mahkemece karar verilmesi halinde, bu belgeyi almış olan kişinin buna dayanarak yaptığı işlemlerin, özellikle tapu sicilindeki kayıtların da düzeltilmesi gerekir, ancak üçüncü kişilerin iyi niyetle iktisap ettikleri haklar saklıdır.

Mirasçılık belgesi Türk medeni Kanununun 598. maddesinde düzenlenmiş olup tek madde halindedir. Mirasçılık belgesi hakkında Kanunumuzda yeteri kadar hüküm bulunmaması, uygulamada güçlükler doğurabilir. Bu sebeple mirasçılık belgesinin düzenlenmesi için uzman bir avukattan yardım alınması tavsiye edilmektedir.